Паян ирхине Комсомольски округӗнче авари пулнӑ. Унта ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Инкек Кӗҫӗн Ҫӗрпӳел ялӗ ҫывӑхӗнче 7 сехетре пулнӑ. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, Чӗмпӗр енчен килекен «Форд Фокус» хирӗҫ ҫул ҫине тухса «Газельпе» ҫапӑннӑ. Иномарка водителӗ вӑйлӑ суранланнӑ. Шел те, вилмеллех. «Газель» водительне пульницӑна илсе кайнӑ.
Халӗ ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ.
Комсомольски районӗнче фольклор фестивалӗ иртнӗ. Каҫалсем иккӗмӗш хут иртекенскере Аслӑ Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 70 ҫул ҫитнине халалласа «Мирлӗ пурнӑҫшӑн» ят панӑ.
Ҫак фестивале ЧР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ Владимир Павлов йӗркелесе янӑ. Кӑҫалхи фестивале каҫалсем Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунне, Раҫҫейри Литература ҫулталӑкне, Чӑваш Енри К.Иванов ҫулталӑкне те халалланӑ.
Уява район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Михаил Афанасьев тата Комсомольскипе Елчӗк районӗсен ҫар комиссариачӗн пуҫлӑхӗ Сергей Данилов уҫнӑ. Унтан ял тӑрӑхӗнчи пултарулӑх ушкӑнӗсем сцена ҫине тухнӑ.
Аслӑчурчӑксем, кӗҫӗнҫӗрпӳелсем, элпуҫсем вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче улах ларнине кӑтартнӑ. Ҫӗнӗ Сӗнтӗр каччи Александр Тарасов вӑрҫа тухса кайна салтаксен юррине шӑрантарнӑ.
Сцена ҫине ҫавӑн пекех Хырхӗрринчи «Палан» ансамбль, Асанкасси тӑрӑхӗнчи юрӑҫсем тухнӑ. Юнтапа тата Йӳҫ Шӑхаль ҫыннисем вӑрҫӑ хыҫҫӑнхи мирлӗ пурнӑҫ вӑхӑтӗнчи хӑна юррисене юрланӑ.
«Пӗр чӗлхе — пӗр ӑс, икӗ чӗлхе — икӗ ӑс», — тенӗ Иван Яковлев. Ҫакна тӗпе хурса пурӑнмалла халӑхӑн: ачисене мӗн пӗчӗкренех тӑван чӗлхепе калаҫма вӗрентмелле. Ку — «Чӑваш Республикинчи чӗлхесем ҫинчен калакан саккуна» пурнӑҫламалли тӗп мел те.
Ача тӑван чӗлхене вӗренсе тӑван тӑрӑха юратма, наци йӑли-йӗркине, чӑваш халӑхне хисеплеме тытӑнать. Ҫакна Каҫал тӑрӑхӗнче питӗ лайӑх ӑнланаҫҫӗ.
Районти хӑш-пӗр ача пахчинче ачасене чӑваш чӗлхине юратма вӗрентеҫҫӗ, унпа лайахрах калаҫма хӑнӑхтараҫҫӗ. Кӗҫӗн Ҫӗрпӳел шкулӗнчи «Хӗвел» ушкӑнра воспитательре ӗҫлекен Алина Леонтьевна Родионова шӑпӑрлансемпе чӑваш чӗлхи каҫне ирттернӗ. Унта вӗсем чӑваш халӑхӗн юррисемпе, ташшисемпе, вӑййисемпе, сӑввисемпе усӑ курнӑ.
Шкула ҫӳремен ачасем «Автан», «Пӗчӗк ҫеҫ путене» юрӑсене шӑрантарнӑ, «Ҫӑпата», «Тухья» вӑйӑсене вылянӑ, «Ташӑ кӗвви» ташланӑ, вӑйӑ картине тӑнӑ. Ачасене Августа Уляндина юрлакан «Атьӑр, хӗрсем, вӑрмана» юрӑпа ташлани килӗшнӗ. Ачасем «Асанне юмахӗсем» видеоклип пӑхса чӑваш юмахӗсен тӗнчине лекнӗ.
Комсомольски районӗнчи Кӗҫӗн Ҫӗрпӳелти вӑтам шкулта романса юратакансен каҫӗ иртнӗ.
Шкулти ҫавӑн пек уява вӗрентекенсем те, шкул ачисем те пухӑннӑ. Романссене вӗсем шӑплӑха путса итленине пӗлтереҫҫӗ. Уяв каҫне пухӑннисем О. Погудин, И. Крутов, А. Малинин репертуарӗнчи хайлавсене суйланӑ. Максим Терентьевпа тата Валерия Казакова чунтан та ӗнентерӳллӗн юратнине пӗлтереҫҫӗ. Ачасенчен учительсем те юлман. Романс юрланисен хушшинче — М.В. Григорьева математик, вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентекен Е.М. Акчурина тата В.В. Любимова. Вокалистсен тӗп пулӑшуҫи гитара пулнӑ.
Нумаях пулмасть Кӗҫӗн Ҫӗрпӳел вӑтам шкулӗнче вӗренекенсем наркотиксемпе усӑ курнипе курманнине тестпа тӗрӗсленӗ.
«Тест ирттернин тӗллевӗ — вӗренекен ҫамрӑксем наркотикпа усӑ курнине тупса палӑртасси», — тесе пӗлтерет «Каҫал Ен» хаҫат.
Теста наркотикпа усӑ курнин сиенӗ ҫинчен вӗренекенсене шухӑшласа пӑхма сӗнес тӗллевпе те ирттернӗ-мӗн. Тест 5 тӗрлӗ наркотика тупса палӑртаять иккен.
Тӗрӗслев вӗренекенсем наркотикпа усӑ курманнине кӑтартса панӑ.
Аса илтеретпӗр, 15 ҫултан аслӑраххисен тест витӗр тухма ҫырса ирӗк памалла, 14 ҫултисем валли ашшӗ-амӑшӗ килӗшни кирлӗ.
«Алӑкран кӑларса ярсан чӳречерен килсе кӗрет, — теҫҫӗ иккен Патӑрьел районӗнчи Кӗҫӗн Ҫӗрпӳел шкулӗнче 11-мӗш класра вӗренекен Вера Барко пирки учительсем. Ачаранпах спортпа туслӑскер биатлона, акватлона, шывра ишессине, чупасси-сикессине кӑмӑллать тесе хыпарлать «Чӑваш хӗрарӑмӗ».
«Зарницӑсене» Вера 7-мӗш класран тытӑнса пӗр сиктерми хутшӑнать-мӗн. Шел те, унӑн амӑшӗ ҫамрӑклах ҫул ҫинчи инкекре вилнӗ. Ун чух виҫҫӗре пулнӑ хӗр пӗрчӗк ҫывӑх ҫыннине лайӑх астумасть те иккен. Кайран ашшӗ те чирлесе пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ. Халӗ Вера куккӑшӗпе инкӗшӗ патӗнче пурӑнать.
Хӗр 11-мӗш класс хыҫҫӑн Вологдӑри ҫар училищине каяс ӗмӗтпе пурӑнать иккен. Ҫар психологӗ пуласшӑн-мӗн. Сӑмах май, хӗрсене ҫӗршыври ултӑ училищӗре йышӑнаҫҫӗ иккен: Сарӑту облаҫӗнчи Вольск ҫар училищинче, Питӗрти транспорт тата тыл академийӗнче, Пензӑри артиллерипе инженери институтӗнче, Ростоври ракета ҫарӗсен ҫар институтӗнче тата Новочеркасскри аслӑ ҫар училищинче. Ҫулсерен Раҫҫей ҫар училищисене 20–30 хӗре ҫеҫ йышӑнаҫҫӗ иккен. Конкурс калама ҫук пысӑк-мӗн — пӗр вырӑна 40 ҫын.
+2.3 °C